صحیفه سجادیه کامله، مجموعهای از ۷۵ دعا و نیایش بودهاست که امام سجاد (ع) املا کرده و امام محمد باقر(ع) و برادرش زید بن علی آن را در دو نسخه نوشتهاند. زید بن علی نسخهای که در اختیار داشته برای حفاظت از آن به متوکل بن هارون میدهد.[۵]
متوکل بن هارون از اصحاب امام جعفر صادق (ع) است و میگوید: «از من ۱۱ دعا ساقط شده و من ۶۴ دعا را روایت میکنم». متوکل مجموعهای را که در اختیار داشته به امام جعفر صادق (ع) عرضه کرده و با نوشته امام محمد باقر(ع) مقابله میکند و هیچ تفاوتی بین آنها نمییابد[۶]. او از مجموعه ۷۵ دعای صحیفه، ۶۴ دعا را مینویسد که در مجموعة حاضر تنها ۵۴ دعای آن موجود است.[۷]
در روایت محمد بن احمد بن مسلم مطهری فقط ۵۴ دعا چنانکه امروزه هم از صحیفه میبینیم موجود است. بنابراین از اصل صحیفه ۲۱ دعا افتادهاست و در حال حاضر آنچه از صحیفه کامله سجادیه باقیماندهاست، همین ۵۴ دعاست.
صحیفه از پر نسخهترین کتابهای حدیثی است. نسخههای خطی این کتاب در ایران بیش از سه هزار نسخهاست اگر چه بسیاری از این نسخ، برگرفته از نسخه مجلسی اول است و بدین سبب این نسخهها تفاوت چندانی با هم ندارند[۸]. مجلسی اول تعداد طریق خود به صحیفه را بیش از ۶۵۰ هزار طریق میداند[۹]
با این حال فصاحت و بلاغت صحیفه حاکی از آن است که نمیتواند کلام غیر معصوم باشد.[۱۰]
صحیفه سجادیه نخستین بار توسط ویلیام چیتیک به زبان انگلیسی ترجمه شدهاست.[۱۱]
1«کتاب صحیفه سجادیه». کتابخانه طهور. بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.
معالم العلماء، ص ۱۳۵.
2حسن منتظری. «آشنایی اجمالی با صحیفة سجادیه». اندیشه قم. بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.
3«کتاب صحیفه سجادیه». کتابخانه طهور. بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.
4حسن منتظری. «آشنایی اجمالی با صحیفة سجادیه». اندیشه قم. بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.
5حسن منتظری. «آشنایی اجمالی با صحیفة سجادیه». اندیشه قم. بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.
6«کتاب صحیفه سجادیه». کتابخانه طهور. بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.
7حسن منتظری. «آشنایی اجمالی با صحیفة سجادیه». اندیشه قم. بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.
8بحار الانوار الانوار، ج ۱۱۰، ص ۶۱.
9محمد حسین باقری. «اسناد و مدارک صحیفه سجادیه». بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.
10«صحیفه سجادیه به روایت مترجم انگلیسی».
11«کتاب صحیفه سجادیه». کتابخانه طهور. بازبینیشده در ۱۵ دی ۱۳۸۶.